Solunum Koruyucular Türleri ve Kullanım Alanları

Solunum Koruyucular: Türleri, Kullanım Alanları ve EN Standartları

İş güvenliği sağlamak için solunum koruyucular kritik bir öneme sahiptir. Zararlı tozlar, gazlar, dumanlar ve diğer zararlı maddeler, çalışanların sağlığını ciddi şekilde tehdit edebilir. Bu yazıda, solunum koruyucuların farklı türlerine, kullanım alanlarına ve Avrupa Birliği’nin belirlediği EN standartlarına odaklanacağız.

Solunum Koruyucular Nedir?

Solunum koruyucular, zararlı maddelerin solunum yoluyla vücuda girmesini engelleyen kişisel koruyucu ekipmanlardır. Bu koruyucular, özellikle toz, gaz ve kimyasal maddelerle çalışanlar için büyük önem taşır. Uygun şekilde kullanıldıklarında, solunum koruyucular ciddi sağlık sorunlarını engeller.

Solunum Koruyucu Türleri

1. Partikül Filtresi Maskeler (Toz Maskeleri)
Toz maskeleri, havada bulunan zararlı partikülleri süzerek solunum yoluyla vücuda girmelerini engeller. Bu maskeler üç ana sınıfa ayrılır:

• FFP1: Düşük seviyede toz ve aerosollere karşı korur ve maksimum %22 sızıntıya izin verir.
• FFP2: Orta seviyede toz, duman ve aerosollere karşı korur. Maksimum sızıntı oranı %8’dir.
• FFP3: Yüksek koruma sağlar ve sadece %2’ye kadar sızıntıya izin verir.

2. Gaz ve Buhar Filtresi Maskeleri
Gaz ve buhar filtreleri, kimyasal maddelere ve buharlara karşı koruma sağlar. Filtreler, gaz türlerine göre A, B, E, K gibi sınıflara ayrılıyor. Örneğin, A sınıfı organik gazları filtrelerken B sınıfı inorganik gazları filtreler.

3. Kombine Filtrelere Sahip Maskeler
Bu maskeler, hem gaz/buhar hem de partiküllere karşı koruma sağlar. Karmaşık çalışma ortamlarında tercih ediliyor.

4. Temiz Hava Solunum Sistemleri
Bu sistemler, kullanıcılara dışarıdan temiz hava sağlar. Bu tür cihazlar genellikle oksijen seviyesi düşük veya kirli havanın bulunduğu ortamlarda kullanılmalıdır.

5. Basınçlı Hava Tüplü Solunum Cihazları (SCBA)
Yangın söndürme ve kurtarma çalışmalarında yaygın olarak kullanılmalıdır.

Temiz hava tüpünden sağlanır ve kullanıcıya doğrudan solunum yoluyla iletiliyor

Solunum Koruyucular İçin EN Standartları

Solunum koruyucularının güvenlik düzeyini belirlemek için Avrupa Birliği (AB) her bir ürün için standartlar oluşturmuştur. Aşağıda, bu ürünlerin EN standartlarına dair bilgiler yer almaktadır:

Standart Kodu	Açıklama
EN 136	Tam yüz maskeleri için teknik özellikler.
EN 140	Yarım yüz maskeleri ve çeyrek yüz maskeleri.
EN 141	Gaz ve buhar filtreleri (yerini EN 14387 almıştır).
EN 143	Partikül filtreleri için standart.
EN 149	FFP1, FFP2, FFP3 partikül filtreli yarım maskeler.
EN 14387	Gaz, buhar ve kombine filtreler için gereksinimler.
EN 12941	Motorlu filtreli hava beslemeli solunum cihazları – başlıkla kullanılan.
EN 12942	Motorlu sistemlerle birlikte kullanılan yüz sızdırmazlık sistemleri.
EN 14594	Düşük basınçlı hortumla çalışan solunum cihazları.
EN 12021	Solunabilir hava kalitesi gereksinimleri.
EN 402	Acil durumlarda kullanılmak üzere taşıyıcıyla entegre solunum cihazları.
EN 403	Yangın durumlarında kısa süreli kaçış için gaz filtreli cihazlar.
EN 405	Gaz filtreli yarım maskeler (valfli, filtre entegre).
EN 133	Solunum cihazlarında kullanılan bileşenler için genel özellikler.
EN 137	Tüplü solunum cihazları için standart (itfaiyeciler için).

Solunum Koruyucu Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Bir solunum koruyucu seçerken, dikkat edilmesi gereken bazı faktörler vardır. Öncelikle, ortamda bulunan tehlikeli maddelerin türü belirlenmelidir. Eğer ortamda toz varsa, partikül filtreli bir maske gereklidir. Ancak gaz ve buharların olduğu ortamlarda, gaz filtresi maskeleri kullanılmaktadır

Solunum koruyucularının kalitesi, EN standartlarına göre belirleniyor

Bu yüzden güvenilir ve doğru EN standartlarına göre seçilmelidir.

Sonuç

Solunum koruyucular, iş güvenliği açısından kritik bir öneme sahiptir. Çalışanları korumak için doğru maske seçimi ve kullanımına dikkat edilmelidir. Ayrıca, Avrupa Birliği tarafından belirlenen EN standartları, koruyucuların etkinliğini ve güvenliğini sağlamaktadır. Bu standartları dikkate alarak, çalışanlar için en uygun solunum koruyucu ürününü seçmek mümkündür.